زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

مناظره درباره حدیث عشره مبشره





اهل سنت مطابق حدیث عشره مبشّره معتقد به بهشتی بودن افرادی هستند: ۱ـ‌ ابوبکر، ۲ـ عمر، ۳ـ علی، ۴ـ عثمان، ۵ـ طلحه، ۶ـ زبیر، ۷ـ عبدالرّحمن‌ بن عوف، ۸ـ سعد وقّاص، ۹ـ سعید بن زید، ۱۰ـ ابوعُبیدة جرّاح که در این مناظره به نقد این دیدگاه پرداخته شده است.


۱ - متن حدیث



راویان اهل تسنّن، از جمله احمد بن حنبل در مسند خود به اسناد خود از عبدالرّحمن‌ بن‌ عوف نقل می‌کند که پیامبر‌ (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌) فرمود: «اَبُوبَکْرٌ فِی الْجَنَّةِ، وَ عُمَرٌ فِی الْجَنّة، وَ عَلِیٌّ فِی الْجَنَّة، وَ عُثمان فِی الْجَنّةِ، وَ طَلْحَة فِی الْجَنَّة، وَ الزَُّبَیْرُ فِی الْجَنَّةِ وَ عَبْدُالرَّحمنِ بْنِ عُوفٍ فِی الْجَنَّة، وَ سَعْدُ بْنِ اَبِی وَقّاصٍ فِی الْجَنَّةِ، وَ سَعِیدُ بْنِ زَیْدٍ فِی الْجَنَّةِ وَ اَبُوعُبَیْدَةِ ابْنِ الجَّراحِ فِی الْجَنَّةِ؛ این (افراد دهگانه) در بهشت هستند: ۱ـ‌ ابوبکر، ۲ـ عمر، ۳ـ علی، ۴ـ عثمان، ۵ـ طلحه، ۶ـ زبیر، ۷ـ عبدالرّحمن‌ بن عوف، ۸ـ سعد وقّاص، ۹ـ سعید بن زید، ۱۰ـ ابوعُبیدة جرّاح».حدیث دیگری با‌اندکی تفاوت، از «سعید‌بن‌زید» نیز نقل شده است.
اهل تسنّن به این حدیث جعلی، خیلی اهمیّت می‌دهند و نام این ده نفر را به عنوان «عَشَرَة مُبَشَّره» (بشارت‌شدگان دهگانه به بهشت) در مکان‌های مقدّسی مانند دیوار مسجد‌النّبی‌ (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌) در برابر دید مردم نوشته و نصب می‌کنند، به طوری که چنین موضوعی، بین آن‌ها حتّی عوام آن‌ها مشهور شده است، اینک به مناظره زیر توجّه کنید:

۲ - بررسی دلالی حدیث



یکی از دانشمندان شیعی می‌گوید: در مدینه منّوره، برای انجام کاری به اداره «آمرین به معروف» رفتم، با رئیس آن اداره به مناسبتی، گفتگویی به میان آمد، تا اینکه سخن از «عَشَره مُبَشَّره» (افراد دهگانه‌ای که پیامبر‌ (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌) آن‌ها را به بهشت بشارت داده) به میان آمد.
گفتم: از شما سؤالی دارم.
رئیس: بپرس.
دانشمند شیعی: چگونه روا است که مردی از اهل بهشت با مردی دیگر که او نیز از اهل بهشت است، جنگ کند؟ طلحه و زبیر (که جزء آن ده نفر بهشتی است) در تحت لوای عایشه، برای جنگ با علی‌ بن‌ ابیطالب‌ (علیه‌السّلام‌) که او نیز از اهل بهشت است، وارد بصره شدند و جنگ جمل را که موجب کشتار بسیار از طرفین شد، پدید آوردند؟
با اینکه قرآن می‌فرماید: «وَ مَنْ یَقْتُلُ مُؤْمِناً مُعْتَمِّداً فَجَزاءُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِی‌ها؛ هر کس مؤمنی را عمداً بکشد، جزای او دوزخ است، و او همیشه در آن قرار دارد».
با توجّه به این آیه، آن کسی که از دو طرف، باعث آن همه کشتار در جنگ جَمَل شد، باید اهل دوزخ باشد، و آن کس یا امام علی‌ (علیه‌السّلام‌) است، و یا طلحه و زبیر؟!
بنابراین به طور قطع «حدیث عشره مبشّره» دروغ محض است.
رئیس: نامبردگان از دو طرف، که جنگیدند، همه مجتهد بودند، و مطابق اجتهاد خود، رای دادند، در این صورت، آن‌ها معذور می‌باشند.
دانشمند شیعی: اجتهاد در مقابل سخن صریح پیامبر‌ (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌) جایز نیست، مگر نه این است که همه گروه‌های مسلمین نقل کرده‌اند که پیامبر‌ (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌) به علی‌ (علیه‌السّلام‌) فرمود: «یا عَلِیُّ حَرْبُکَ حَرْبِی، وَ سِلْمُکَ سِلْمِی:» «جنگ با تو جنگ، با من است، و صلح با تو صلح با من است».
و نیز فرمود: «مَنْ اَطاعَ عَلِیّاً فَقَدْ اَطاعَنِی، وَ مَنْ عَصی عَلیِّاً فَقَد‌ْ عَصانِی؛ کسی که از علی‌ (علیه‌السّلام‌) پیروی کند، از من پیروی نموده، و کسی که با علی‌ (علیه‌السّلام‌) مخالفت کند، با من مخالفت نموده است».
و نیز فرمود: «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ، یَدوُرُ الْحَقُّ مَعَهُ حَیْثُما دارَ:» «علی‌ (علیه‌السّلام‌) با حقّ است، و حقّ با علی‌ (علیه‌السّلام‌) است، هر کجا علی‌ (علیه‌السّلام‌) بچرخد، حقّ با او می‌چرخد».
[۸] متقی هندی، علی بن حسام، کنز العمال، ج۶، ص۱۵۷.

بنابراین، نتیجه می‌گیریم که در میان نامبردگان، یک طرف حقّ است، و آن علی‌ (علیه‌السّلام‌) است، و حدیث عشره مبشّره، دروغ محض می‌باشد، زیرا، نمی‌توان طرفدار باطل را، اهل بهشت دانست.
[۱۱] شیرازی، سیّد عبدالله، مناظرات فی‌الحرمین الشریفین، مناظره ۶

قابل ذکر است که: مطلب دیگر اینکه «عبد الرّحمن‌ عوف» یکی از راویان این حدیث است، و خود نیز یکی از افراد دهگانه می‌باشد عبدالرّحمن‌ همان کسی است که در روز شورا، بعد از وفات عمر، شمشیر به روی علی‌ (علیه‌السّلام‌) کشید و به او گفت: «بیعت کن، وگرنه کشته خواهی شد»، و همین عبدالرّحمن با عثمان مخالفت کرد، و عثمان او را منافق خواند، آیا این امور، با روایت مذکور، سازگار است که طلحه یکی از آن افراد دهگانه است که به او بشارت به بهشت داده شده است؟!
آیا ابوبکر و عمر، بشارت به بهشت داده شده‌اند، با اینکه آن‌ها موجب وفات حضرت زهرا‌ (سلام‌اللّه‌علیها‌) شدند، و حضرت زهرا‌ (سلام‌اللّه‌علیها‌) تا آخر عمر با آن‌ها آشتی نکرد؟ (که قبلاً مدارک آن را ذکر نمودیم).
آیا عمر، حضرت علی‌ (علیه‌السّلام‌) را برای بیعت با ابوبکر نکشید، در حالی که می‌گفت: اگر بیعت نکنی کشته می‌شوی؟ و‌...
و آیا طلحه و زبیر، اصرار بر قتل عثمان نداشتند، و آیا آن دو، از اطاعت امامی که اطاعتش واجب بود خارج نشدند؟ و در جنگ جمل به روی امام علی‌ (علیه‌السّلام‌) شمشیر نکشیدند؟!
یکی از آن ده نفر «سعد وقّاص» است، که آن روایت «عشره مبشّره» را تصدیق کرده، وقتی که از او سؤال می‌کنند: چه کسی عثمان را کشت؟ در پاسخ می‌گوید: «عثمان به شمشیری که عایشه آن را بیرون کشید، و طلحه آن را تیز کرد، و علی‌ (علیه‌السّلام‌) آن را مسموم نمود کشته شد».
آیا با این همه رودررویی که این افراد با همدیگر داشتند، می‌توان گفت همه آن‌ها اهل بهشت هستند، قطعاً نه.

۳ - بررسی سندی سندی



وانگهی حدیث «عشره مبشّره» از نظر سند، مخدوش و مردود است، زیرا سند این حدیث به یکی از دو نفر به نام عبدالرّحمن‌ بن‌ عوف، و سعید‌ بن‌ زید، منتهی می‌شود، در روایت عبدالرّحمن، سلسله سندش، متّصل نیست، پس از اعتبار ساقط می‌گردد، و در مورد سعید‌بن‌زید، او روایت «عشره مبشّره» را در کوفه در عصر خلافت معاویه نقل کرده است، و در عصر قبل از معاویه نقل ننموده، و همین مطلب بیانگر دست‌های مرموز عصر معاویه است که در جعل این حدیث به کار افتاده است، بنابراین، حدیث «عشره مبشّره» از نظر سند و متن، مخدوش است و بی‌اساس می‌باشد.

۴ - پانویس


 
۱. ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند احمد، ج۳. ص۲۰۹.    
۲. ترمزی، محمد، سنن ترمذی، ج۵، ص۶۴۸.    
۳. ابوداود، سلیمان‌ بن‌ اشعث، سنن ابی‌داود، ج۴، ص۲۱۱.    
۴. امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۱۰، ص۱۱۸.    
۵. حاقة/سوره۶۹، آیه۴۴.    
۶. ابن مغازلی، علی بن محمد، مناقب ابن مغازلی، ص۱۹.    
۷. خطیب خوارزمی، ابوالمؤید، موفق بن احمدبن احمد، المناقب، ص۱۰۳.    
۸. متقی هندی، علی بن حسام، کنز العمال، ج۶، ص۱۵۷.
۹. ابن‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، الامامة و السّیاسة، ص۷۳.    
۱۰. حَیْثُ هیثمی، نورالدین علی بن ابی بکر، مجمع الزّوائد، ج۷، ص۲۳۵.    
۱۱. شیرازی، سیّد عبدالله، مناظرات فی‌الحرمین الشریفین، مناظره ۶


۵ - منبع



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «حدیث عشره مبشّره»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۱۳.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.